Hier vindt u de tekst die ons wordt aangereikt

Hier vindt u de brochure van Yosé (pdf, 4 blz.). Als u vragen hebt of meer wilt weten, mail dan naar haar.

https://www.foreignaffairs.com/ukraine/unwinnable-war-washington-endgame

Lees hier het artikel uit de Groene.

Lees hier enkele markante citaten

Lees hier wat Ton schrijft

Hij deed dat in reactie op een artikel van Peter Storm waarin hij oproept tot onderhandelen juist afwijst.

 Lees hier het artikel van Mark.

Hier vindt u die.

Lees het hier.

Lees hier nader over de uitspraken van juni.

En meer recent over de conferentie van Pax Christi International van 5 tot 7 december 2022 in Rome.

OVERWEGING 23 OKTOBER 2022

Toen ik de teksten van deze dag las dacht ik: geef mijn portie maar aan Fikkie. God is niet partijdig… en die arrogante Farizeeër… Ik kan de teksten niet anders lezen dan tegen de actualiteit aan. Vermoedelijk bent U het nieuws al lang zat. Ik ook. Maar laten we pogen, luisterend naar deze teksten, een weg te vinden door deze duistere tijden heen, naar licht aan de horizon. Hoe vinden we licht, licht dat ons aanstoot?

De meesten van jullie weten, dat ik in Irak zat toen Poetin Oekraïne binnen viel. Ik leefde de genade van de afstand. In Irak zei iedereen: “Ophouden met die oorlog, onmiddellijk. Die heren die besluiten tot de strijd zitten veilig op hun zetels. Het gewone volk gaat eraan.” Er was de stemming uit dat lied: “Dat wij toch niet vergeten waartoe wij zijn gemaakt; dat diep in ons geweten opnieuw het licht ontwaakt; dat wij toch nooit erkennen het recht van vuur en zwaard.”

Nederland besloot onmiddellijk om het Defensiebudget te verhogen. Ik dacht: wordt Oekraïens volk nu niet misbruikt voor Defensiebudgetten?

Pater Jens in dat klooster te Sulaymaniyah stelde op een zondagmorgen: “Wij christenen moeten maar eens heel goed nadenken over onszelf. Alle grote oorlogen worden gevoerd door christelijke landen.” Toen ging ik eens googelen: 80% van de wapenexport gebeurt door christelijke landen…

Veel Russen weigerden dienst. Weet u dat er ook in Oekraïne veel mensen zijn die toch pleiten voor geweldloosheid? Mensen die dienst weigeren? Die niet willen gaan schieten? De media maken daar weinig melding van.

20 jaar geleden werd ik door de Raad van Kerken naar Irak gezonden. Daar waren toen door een dodelijke boycot al ruim een miljoen hongerdoden, de helft kleine kinderen.  We spraken ook de hoofdverantwoordelijke namens de VN en ik vroeg hem waarom hij de VN niet waarschuwde. Hij keek me diep in mijn ogen en zei: “Naar mij luisteren ze niet, ze lezen mijn rapporten niet eens. U bent de VN, het gebeurt in Uw naam.” Enkele maanden later vielen de VS, Engeland en Nederland het land binnen. Die invasie leverde nog eens ruim een miljoen doden op. En ik weet sindsdien: het gebeurt in mijn naam.

Alle wapens die nu naar Oekraïne gaan, het gebeurt in onze naam. Alle wapens die nu gemaakt worden, het gebeurt in onze naam. Op wie zal geschoten worden met die wapens, ooit, in mijn naam, in onze naam? Willen we dat? Willen we het recht van vuur en zwaard erkennen? Of hopen we toch dat onze lieve aarde nog kans op redding heeft? Voelen we ongemak bij al het wapengekletter in onze naam?

Jezus stelt de arrogantie van de Farizeeër aan de kaak. De man waant zich een rechtvaardige. Mij doet het denken aan de geluiden van NAVO-regeringen. Poetin is een ramp. Maar is daarom de NAVO een rechtvaardige organisatie? Treedt ze rechtvaardig op?
Eind juni vroeg Radio 2 me bij de poort van Volkel om enkele woorden; de volgende dag zouden daar nieuwe Amerikaanse atoomwapens aankomen. Daar, bij die poort, werd de Dominicaan in mij opnieuw gewekt.

Wij als gemeenschap werden bijna een eeuw lang gevormd door Dominicanen. De Dominicaanse spiritualiteit is: zoeken naar de ware toedracht. Sinds Volkel zoek ik naar de ware toedracht. Wat ging eraan vooraf, dat Poetin Oekraïne binnenviel? Want er ging veel aan vooraf. Ik wil weten wat allemaal. En wie is Zelensky? Oekraïne kent minder democratie dan Hongarije. En Poetins woede is die enkel onzin? Waren er geen andere wegen om de situatie beter te regelen?

En dan lees ik, dat er nog steeds andere wegen worden gezocht, maar de wapenfabrikanten zijn nu veel te enthousiast om niet voort te gaan; hun aandeelhouders worden rijk.

In woorden uit Irak: ‘Het Oekraïense volk is nu al voor generaties beschadigd.’ En wij, die in een NAVO-land leven. Hoe beschadigd worden wij, als machteloze toeschouwers? Zijn de standbeelden van de overwinning al in de maak? Beitelt de NAVO ‘ons’ gelijk?

Of, kunnen wij dwars door alles heen terugvinden naar die diepe Dominicaanse spiritualiteit: zoeken naar de ware toedracht? Stap voor stap, schil voor schil. Terugrollen tot daar waar het begon: tien jaar geleden de Maidenrevolutie in West-Oekraine, waar politici uit Engeland en Frankrijk en de VS aanmoedigden om te kiezen voor de NAVO.

Sinds die tijd hebben VN-organisaties gezocht naar vreedzame regelingen tussen Oekraïne en Rusland.  Rusland had meer belang; Oekraïne voelde zich meer gesteund.  Hoeveel momenten, hoeveel kansen lagen er, totdat februari 2022 aanbrak? Wat allemaal bracht ons tot de werkelijkheid van nu: dat mensen mensen doden, dat wij die mensen zijn? In onze naam?

Zoeken naar de ware toedracht. Sinds december werken vijf commissies op bijna VN-niveau aan een realistische agenda voor onderhandelingen. De pijnpunten van beide partijen zijn bekend. De agenda is klaar. Men zou zo aan de onderhandelingen kunnen beginnen. Dat ook met Poetin te onderhandelen is zagen we met die graanschepen deze zomer; zeg maar tussen het schieten door kon onderhandeld worden. De agenda ligt klaar, de pijnpunten zijn bekend. Dat kan het licht zijn aan het einde van de tunnel.

Wij hier kunnen de ellende niet oplossen. Maar kunnen wij hier, kleine gemeenschap, terugvinden tot die Dominicaanse spiritualiteit: zoeken naar de ware toedracht. Niet meehuilen met de wolven van Defensie, maar blijven zoeken naar elementen van de ware toedracht. Elkaar daarbij helpen? En zo vredesgemeenschap zijn en samen stellen: “Als ze schieten, dan is het niet in onze naam. Want God is niet partijdig, God hoort elk kind huilen om zijn vader, God hoort elke moeder klagen om haar zoon.” Het schieten gebeurt niet in onze naam. Wij willen iedereen steunen die blijft zoeken naar de ware toedracht en een uitweg. Wij zijn Dominicaanse gemeenschap, gemeenschap rond Jezus. EEN GEMEENSCHAP VAN DE LINKER WANG.

De bezinning verdiept... Een boeiend artikel in Ophef van de hand van Greetje Witte en Bram Grandia en Greetje Witte, beiden lid van Kerk en Vrede en van de Theologische Werkgroep: zie hier.

Doopsgezind: geweldloos?

Opgegroeid in een gereformeerd (synodaal) gezin heb ik me in 1989 aangesloten bij de doopsgezinden, die in mijn toenmalige woonplaats Deventer samenwerkten met de remonstranten. Een warme geloofsgemeenschap, een oefenplaats waar we samen probeerden te ontdekken wat navolging van Jezus concreet zou kunnen betekenen.
Niet elkaar de wet voorschrijven, maar samen luisteren naar de Tora en daar handen en voeten aan geven, in alle bescheidenheid, met vallen en opstaan.
In deze tijd voor Pasen en met de beelden uit een verwoest oorlogsgebied op mijn netvlies (dit keer eens dichtbij maar oorlog is nooit ver weg) denk ik opnieuw na over geweld en vrede. De bijdrage van mijn collega Fulco van Hulst (“Gewapende interventie kan wel op grond van de Bijbel” in Trouw 26 maart) nodigt me uit om in gesprek te gaan, om enkele gedachten te delen. Of beter: mijn eigen worsteling. In de eerste plaats zou ik de Bijbel niet willen gebruiken (misbruiken) om mijn ideeën en acties te legitimeren. De Bijbel spreekt niet met een mond en je kunt letterlijk elke misdaad met een beroep op de Bijbel ‘goed’ praten. De Bijbel is weerloos.
Wel wil ik me laten inspireren door de Bijbelse verhalen.
In deze tijd van het jaar bereiden we ons in de kerk voor op het feest van Pasen, het feest van de opstanding. Maar daar gaat nogal wat aan vooraf! Jezus is terechtgesteld na een schijnproces, vermoord door een genadeloos regime. Er werd hem, en zovele anderen, groot onrecht aangedaan. Wat zou er zijn gebeurd wanneer hij uiteindelijk had gekozen voor gewapend verzet? Wanneer hij ervoor gekozen had zijn eigen hachje te redden?
Het zou geen Pasen zijn geworden.

Wat me aanspreekt in Fulco’s bijdrage is zijn weigering om Oekraïners, die zichzelf gewapend verdedigen, te veroordelen. Inderdaad: wie zijn wij, levend in dit gave land, om mensen te veroordelen die de wapens opnemen!?
In het lied tegen de derde wereldoorlog (Huub Oosterhuis) staan de regels: “Dat mensen mensen doden, dat wij die mensen zijn…” Wij zijn die mensen!

Je kunt, met een beroep op de Bijbel, anderen niet opdragen de andere wang toe te keren.
Dat is wel erg gemakkelijk, als geweld en onrecht een (toch wel) ver van mijn bed show zijn.
Wat zou ik doen? Als het erop aan komt?
Ik weet het niet. Ook ik geloof in geweld. Ook ik denk: als nu eens iemand Poetin uit de weg ruimt… Ook ik denk: wees niet zo naïef om te geloven dat geweldloosheid zou werken tegenover een dictator. Geweldloosheid is voor vredestijd, nu is het te laat. (“Concentratiekampen zijn niet bevrijd door pacifisten.” Dat komt binnen bij me.)
En toch… Toch is daar die stoorzender, die dwarsligger Jezus. Die het heeft over niet oordelen, over liefhebben, ook je vijand (!), over liever kwaad verduren dan kwaad aandoen… Hij legt de lat veel te hoog voor mij maar ik wil me er ook niet gemakkelijk van af maken.
En er zijn mensen, die het hem hebben nagedaan. U kunt zelf wel namen invullen.
Zij hebben zaadjes gezaaid van liefde en ze dragen vrucht.
Is het zo dat de lessen van Jezus alleen toepasbaar zijn in onze persoonlijke relaties? Dat je er geen politiek mee kunt bedrijven? Ik waag het te betwijfelen en ik leef met die twijfel. Jezus is terechtgesteld als een staatsgevaarlijke rebel, een terrorist, niet als een guru die wat babbelde over liefde. Wat betekent dat?

Fulco stelt de vraag of we als doopsgezinden niet te gemakkelijk spreken over “het afzweren van alle geweld”? Hoe geloofwaardig zijn we als we niet verder komen dan bidden om vrede en vluchtelingen ondersteunen? En de vraag niet stellen: wat moet ons antwoord zijn op bruut oorlogsgeweld?
Ik geloof niet dat we er te gemakkelijk over spreken. Ik vrees dat we veel te veel meegaan in het verhaal van tegengeweld als enig mogelijk antwoord op geweld. Dat ook wij dus geloven dat alleen geweld werkt, uiteindelijk.
Wel geloof ik dat het goed zou zijn ons (als doopsgezinden, als christenen) opnieuw, juist in de lijdenstijd, te bezinnen op waar we ten diepste in geloven en daarover met elkaar in gesprek te gaan. En wie weet wat er dan gebeurt!

Ik had een droom. Stel je voor dat niet alleen soldaten uit allerlei landen naar Oekraïne gaan om te vechten tegen de Russen maar dat alle mensen, die geloven in geweldloze weerbaarheid, op weg gaan naar Oekraïne? Overal vandaan… Stel je voor! Een stoet van mensen, vanuit alle richtingen, moedig ongewapend… Een vredesmacht die toont dat pacifisme geen passivisme is.
Dat wij als mensen nu al elkaars broeders en zusters zijn, zonder grenzen.

Jannie Nijwening
doopsgezind theoloog, geestelijk verzorger

Dane schrijft:

De vredesbeweging in Nederland moet zich opnieuw uitvinden na de inval van Poetin in Oekraïne, zo blijkt wel uit de ingezonden brieven in Trouw van afgelopen dagen. Maar met de bijdrage van Ten Berge en Van Iersel (Trouw, 20-5-22) is dat proces niet geholpen. Zij herinneren wel aan de oproep van Jezus tot het liefhebben van de vijand, maar maken nog geen begin met de vraag wat dat voor de vredesbeweging zou kunnen betekenen ten aanzien van de vijand Poetin/Rusland. Zij pleiten voor werkelijkheidsgetrouwe vijandsbeelden zonder enige inspanning tot empathie (het proberen te begrijpen van de ander), zodat hun vijandsbeeld bij voorbaat gevangen blijft in het eigen gelijk. Weer lijkt empathie op voorhand gelijk gesteld te worden met sympathie (het eens zijn met de ander). Dat is niet erg bevorderlijk voor de door hen bepleite vredeseducatie binnen de vredesbeweging. Zoveel is zonneklaar duidelijk geworden, dat Poetin het Westen (de NAVO onder leiding van de USA) haat en dat hij die haat op gruwelijke wijze verhaalt op Oekraïne. Die misdaad van hem ontslaat ons niet van de plicht te analyseren of en zo ja hoe het Westen sinds 1990 die haat (mede) heeft veroorzaakt en gevoed. Met die analyse moet nog ongeveer een begin gemaakt worden en het zou de vredesbeweging sieren daarin het voortouw te nemen. Want tot nu toe neemt de haat elke dag over en weer alleen maar toe in een uitzichtloze spiraal, die Europa voor de komende decennia in de greep zal houden van bewapeningswedloop en oorlogsdreiging.

Harm Dane, Amersfoort

(vertaling zie hierna)

Message from the Board of Church and Peace: Churches are challenged to the path of nonviolence

Berlin, 30 May 2022 – In light of Russia's brutal attack on Ukraine and the extent of death and destruction with no end in sight, we strive for the radicality of nonviolence to which Jesus challenges us. We encourage to stand by the knowledge and experience of nonviolent prevention, intervention, and de-escalation of military conflict. We call for continued commitment to nonviolence rather than surrendering to the seemingly inevitable escalation of military logic.

War is back in Europe on a previously unimaginable scale. Its global effects are already being felt. It is children, men and women who are suffering. It is those whose lives, health and livelihoods are destroyed by violence who are suffering. It is those who – whether voluntarily or forced – engage in acts of war and who will suffer profound psychological injuries as a result.  Every war degrades, uproots and destroys, and it always takes an incalculably long time for the wounds to heal. This is the painful experience of all wars of the past and present, not least in South-Eastern Europe, where members of Church and Peace have been seeking ways of healing for decades and are trying to prevent the violent outbreak of unresolved conflicts which now is threatening one again.

It is not a matter of telling the people in Ukraine and other conflict areas of the world how to defend themselves, nor is it a matter of leaving them alone. Nonviolence, especially in view of the extent of open violence, in view of the threat of escalation, in view of the dangerous latent or open conflicts worldwide, opens up an alternative perspective for a future in security for all on our endangered planet.

It does not seem newsworthy so far that people in the past and present have practised and are practising bravery other than with a weapon, including in Ukraine and even Russia. Researchers have studied 323 violent conflicts over the last 100 years. In cases where nonviolent resistance was practised to respond to violence, half resulted in lasting peace – twice as often as in cases of military defence. There were victims in these as well, but significantly fewer than in armed responses. (Chenoweth, Erica and Stephan, Maria J., Why civil resistance works, New York 2011)

Nonviolence is first and foremost an attitude. It respects the humanity and dignity of every human being, including the opponent. It is linked to courage, skills, creativity and activity. Nonviolence is NOT passivity! On the contrary!

It is about preventing the danger of violent conflicts with all available means, de-escalating hot conflict situations. It is about actively supporting people in resistance to war as well as after the end of military violence in the situation of defeat and in resistance to occupation. And after a war, it is about working through trauma, healing memories, continuing nonviolent efforts for justice and freedom as a prerequisite for reconciliation. All this has to be learned, and for that, more than ever, an investment in people and skills is needed, at least as much as has been invested in weapons! This requires a radical rethinking instead of increasing armament.

The introduction to the Olaf Palme Report 2 Common Security 2022 - For our shared Future, published in mid-April, states: “The world stands at a crossroads. It is faced with a choice between an existence based on confrontation and aggression or one to be rooted in a transformative peace agenda and common security. In 2022, humanity faces the existential threats of nuclear war, climate change and pandemics. This is compounded by a toxic mix of inequality, extremism, nationalism, gender violence, and shrinking democratic space. How humanity responds to these threats will decide our very survival.” (https://www.ipb.org/wp- content/uploads/2022/04/ CommonSecurity_Report_2022_EN. pdf, p.4)

This war also highlights that the earth's resources – oil, gas, soil, food and water – are becoming weapons of war. Yet we have to live together on this limited, endangered planet – also with Russia.

Against this background, the Evangelical Church in Baden, Germany, developed the scenario Rethinking Security, a hopeful perspective which is now the subject of international discussion, and which develops long-term alternatives to military security – and in which we as Church and Peace are involved (www.sicherheitneudenken.de).

Let us dare to hold on to the conviction that “War is Contrary to the Will of God”, as the first General Assembly of the World Council of Churches testified in 1948. Let us dare to hold fast to the political conviction that there need be no war. Let us endure the mockery and ridicule, the accusation of naivety and living in the past!

“Blessed are the peacemakers, for they will be called children of God.” (Mt 5:9) And: “It is to peace that God has called you.” (1 Cor 7:15) – we regard these and other words of the Bible as a challenge, yes, even an imposition, for us and all churches in the discipleship of Jesus. We understand them as a mandate to the churches to encourage and challenge our societies and to dare to follow the path of nonviolence.

                                                                              - o -

Vertaling (Greet Witte-Rang)

Kerken zijn geroepen tot de weg van de geweldloosheid

Boodschap van het bestuur van Church and Peace

Berlijn, 30 mei 2022

Met het oog op de brute aanval van Rusland op Oekraïne en de omvang van dood en vernietiging waarvan het einde niet in zicht is, zetten wij ons in voor de radicale geweldloosheid waartoe Jezus ons uitdaagt. We dringen erop aan om vast te houden aan de kennis en ervaring van geweldloze preventie, interventie en de-escalatie van militaire conflicten. We roepen op te blijven vasthouden aan geweldloosheid in plaats van ons over te leveren aan een schijnbaar onvermijdelijke escalatie van militaire logica.

Oorlog is terug in Europa op een schaal die we ons tevoren niet hadden kunnen voorstellen. De wereldwijde effecten ervan worden al gevoeld. Kinderen, mannen en vrouwen lijden. Hun levens, hun gezondheid en hun bestaansmogelijkheden worden verwoest door geweld en zij lijden. Zij zijn het die – uit vrije wil of gedwongen –  meedoen aan de oorlogsvoering en die zullen lijden onder ernstige psychische gevolgen daarvan. Iedere oorlog verlaagt, ontwortelt en verwoest, en altijd is er onvoorzienbaar veel tijd nodig vóór de wonden genezen zijn. Dat is de pijnlijke ervaring van alle oorlogen in verleden en heden, zeker in Zuid-Oost Europa waar leden van Church and Peace al tientallen jaren zoeken naar wegen tot genezing en heling en proberen te voorkomen dat niet opgeloste conflicten weer gewelddadig uitbreken, wat ook nu weer dreigt te gebeuren.

Dat wil niet zeggen dat we de bevolking van Oekraïne en andere gebieden in de wereld waar conflicten zijn, vertellen hoe ze zich moeten verdedigen, dat we ze in de steek te laten.  Juist met het oog op de omvang van het openlijke geweld, met het oog op de dreiging van escalatie, met het oog op de gevaarlijke latente en openlijke conflicten wereldwijd biedt geweldloosheid een ander perspectief op een toekomst in veiligheid voor de gehele aarde die op zoveel manieren gevaar loopt.

Het lijkt tot nu toe geen nieuwswaarde te hebben dat mensen in verleden en heden zich dapper hebben betoond en betonen op een andere manier dan met wapens, óók in Oekraïne en zelfs in Rusland. Wetenschappers onderzochten 323 gewelddadige conflicten uit de laatste 100 jaar. In de gevallen waarin geweldloos verzet werd geleverd tegenover geweld, was het resultaat in de helft van de gevallen een duurzame vrede – twee keer zo vaak als in de gevallen van militaire verdediging.  Daarbij vielen ook slachtoffers, maar duidelijk veel minder dan in gewapende reacties (zie Erica Chenoweth en Maria J. Stephan, Why civil resistance works, New York 2011). 

 Geweldloosheid is op de eerste plaats en voor alles een houding. Zij respecteert de menselijkheid en waardigheid van elke mens, ook van de tegenstander. Die houding heeft te maken met moed, vaardigheden, creativiteit en activiteit. Geweldloosheid is GEEN passiviteit. Integendeel!

Het gaat om het met alle beschikbare middelen voorkomen van het gevaar van gewelddadige conflicten, om het de-escaleren van conflicten die al ontbrand zijn. Het gaat om het actief ondersteunen van mensen: in het verzet tegen oorlog en, na de beëindiging van het militaire geweld, in de situatie van een nederlaag, in verzet tegen bezetting. En na een oorlog, gaat het om het verwerken van trauma’s, het helen van herinneringen, en het doorgaan met een geweldloze inzet voor gerechtigheid en vrijheid als voorwaarden voor verzoening. Dat moet allemaal geleerd worden, en daarvoor is, meer dan ooit, een investering in mensen en vaardigheden nodig, minstens zo veel als er is geïnvesteerd in wapens!   Dat vraagt een radicaal andere benadering dan het opvoeren van bewapening.

In de inleiding van het Olaf Palme Rapport 2 Gedeelde veiligheid 2022 – Voor onze gezamenlijke toekomst dat medio april werd gepubliceerd, staat: ‘De wereld staat op een kruispunt. We worden geconfronteerd met een keuze tussen een bestaan gebaseerd op confrontatie en agressie of een bestaan dat geworteld is in een agenda van transformatieve vrede en gedeelde veiligheid. In 2022 wordt de mensheid geconfronteerd met de existentiële dreiging van een kernoorlog, klimaatverandering en pandemieën. Dat wordt nog versterkt door een giftige mix van ongelijkheid, extremisme, nationalisme, gender-gerelateerd geweld en afnemende ruimte voor democratie. Hoe de mensheid reageert op deze bedreigingen zal beslissend zijn voor onze kans op overleven.’(p.4).

Deze oorlog laat ook zien dat de aardse hulpbronnen – olie, gas, bodem, voedsel en water – wapens in de oorlog worden. Maar: we moeten samen leven op deze begrensde, bedreigde planeet – ook met Rusland.

Tegen deze achtergrond ontwikkelde de Protestantse Kerk in Baden (Duitsland) het scenario ‘Veiligheid, hoe dan?’, een hoopvol perspectief dat nu onderwerp is van internationaal overleg, en dat lange-termijn alternatieven ontwikkelt voor militaire veiligheid – en waarbij we als Church and Peace betrokken zijn (zie: https://samenveilig.earth/project-veiligheid-hoe-dan/).

Laten we het aandurven vast te houden aan de overtuiging dat ‘oorlog in strijd is met de wil van God’, zoals de eerste Assemblee van de Wereldraad van Kerken in 1948 getuigde. Laten we het aandurven vast te houden aan de politieke overtuiging dat er geen oorlogen hoeven te zijn. Laten we de hoon en spot en de beschuldiging dat we naïef zijn en in het verleden leven verdragen!

‘Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden’ (Matth.5:9). En: ‘Tot vrede heeft God u geroepen’ (1 Kor,7:15) – we beschouwen deze en andere woorden uit de bijbel als een uitdaging, ja, zelfs als een plicht voor ons en alle kerken die Jezus navolgen. We verstaan die woorden als een machtiging aan de kerken om onze samenlevingen te bemoedigen en op te roepen om de weg van de geweldloosheid te durven gaan.

Vanuit Irak naar Oekraïne kijken

 
Sinds oktober 2021 geef ik in Koerdisch Irak trainingen Traumaverwerking. In maart moest ik ‘onmiddellijk’ naar Caracosh, Zusters Dominicanessen riepen me. Ik kom, hebben ze geen tijd! Druk, druk, druk. Daar identificeer ik het algemene Iraakse trauma: “Rennen! Rugzak gepakt en wegwezen!” Zelfs de gebeden klinken als een marathon. Caracosh herbouwt razendsnel! De kleuters echter vertonen agressie. Caracosh laat zien: drie jaar angst en ontheemding krijgt een gemeenschap kapot.

Suleymaniyah, in de pauze van zo’n training breng ik Oekraïne ter sprake. Ze worden emotioneel: “Verschrikkelijk wat die mensen meemaken! Je dorp weg, familie gedood, en waarheen vluchten? Naar waar morgen de bommen vallen? Als het lang duurt kom je niet meer weg uit de vluchtstand.”

Wat Oekraïne nu beleeft, gebeurde 2003 in Irak: Bush, Blair en Balkenende vielen binnen, zonder VN-mandaad. November 2002 voorspelde Francis Dubois, toen VN-verantwoordelijke voor het “Olie-voor-voedselprogramma”, dat de invasie een ramp zou worden voor het volk. Dat werd het! Na 13 jaar uithongeren door de VN-boycot en 2003 verschrikkelijke bombardementen, ontmantelde de VS de hele publieke sector inclusief douane. Ineens kon iedereen dat land binnenwandelen. In Iraks woestijn kreeg ISIS alle tijd zich te formeren. Totdat ze toesloegen, onder andere in Caracosh bij Mosul. Als ik in Irak VS en mensenrechten in één adem noem, begint iedereen te lachen. VS, later ook ISIS, deden alles om Irak in een burgeroorlog te storten. Iraaks volk verdomde het: lokale leiders hielden onderling contact, lieten zich niet uitspelen tegen elkaar.

Oekraïne is niet hun discussie, ze hebben de handen te vol. Maar ze weten: huizen bouw je snel weer op. Als echter je gemeenschap kapot is, de mensen zwaar getraumatiseerd… “De rusteloosheid en angst zit in onze botten. En ja, de kinderen krijgen dat mee. Ze hebben moeilijke ouders.”

Wij mensen zijn niet geschapen om de lijken van onze vrienden uit de bomen te krabben. De huidige wapens zijn niet voor oorlogvoering maar voor vernietiging. De “theologie van de rechtvaardige oorlog” stamt uit een tijd toen dat nog oorlog was: speren, lansen, geweertje… daarvoor gingen de legers naar speciale slagvelden. Sinds de bommen worden burgers en hun gemeenschappen uiteengereten. De politici zitten veilig thuis, de soldaten moeten doden, de samenleving wordt vernietigd. Die wederopbouw vergt generaties.

Geef Oekraïens volk hun leven terug, haal Poetin gewoon aan die onderhandelingstafel! Dáár heeft de NAVO macht, met 10x zoveel wapens als Rusland! - Yosé Höhne Sparborth, Utrecht/Suleymaniyah

Vrede stichten in oorlogstijd…

 
Mensen die zich hardop - zodat anderen het kunnen horen - afvragen of er nog meer wapens naar Oekraïne moeten, hebben het zwaar. Pacifisten helemaal. Want de publieke opinie steunt het kabinet en de 1 miljard van Duitsland en de hulp van Biden. Steunt het enthousiast. Wie durft tegen die stroom in te zeggen: Nog meer wapens betekent nog meer doden, nog meer kapotte steden en nog meer verwoeste akkers, nog meer schade voor het milieu, nog meer luchtvervuiling…? 

Erasmus

Hij liet de Vrede als godin optreden om de koningen aan te klagen, die net als in onze tijd - Poetin en Biden - zich graag christen noemen. In naam van Christus vroeg en vraagt Erasmus om een

leven in recht en vrede, in plaats van ongeremde woede, bezitsdrang, machtswellust, kapitaalverkrachting.

Tolstoj

Bekend voorvechter van vrede in Christus’ Naam, bekend van Oorlog en Vrede. Verguisd door de Orthodoxe Kerk en door de Tsaar. Kreeg soms een publicatieverbod om zijn radicale opvattingen en zijn rake analyses. Baseerde zich direct en overtuigend op het evangelie.

Mient Jan Faber

Bekendste vredesactivist in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw vanwege de IKV-leus HELP DE KERNWAPENS DE WERELD UIT, OM TE BEGINNEN UIT NEDERLAND, en de grote demonstraties in Den Haag en Amsterdam. Hij overleed onlangs op 81-jarige leeftijd. In zijn laatste jaren pleitte hij overigens wel voor inzet van wapens, nl. tegen onmenselijke dictaturen, die met wapengeweld hun volk terroriseren…… Daarmee verloor hij veel sympathie.

Doopsgezinden

Zij richtten bijna 100 jaar geleden KERK EN VREDE op, een van de oudste Vredesorganisaties van ons land. Ook zij gebruiken al hun energie en denkkracht om vanuit het evangelie en de woorden van Christus op te roepen tot GEWELDLOOSHEID ondanks en als alternatief voor geweld.

Het zijn allemaal - en de lijst is eindeloos uit te breiden -voorbeelden van dappere mensen met een tegengeluid. Vredestichters in oorlogstijd.

Of zijn we misschien stiekem blij dat we ergens HET KWAAD kunnen aanwijzen - niet bij onszelf - maar buiten ons, bij de ander. Om dan dat KWAAD met alle geweld te kunnen bestrijden, waar soldaten hun heroïek aan kunnen beleven, ook als ze in een lijkenzak terugkeren….

Vrede stichten als bereid zijn om het Kwaad in jezelf te erkennen en de ander niet - nooit! - te ontmenselijken tot beest of duivel of monster. Als we dat namelijk wel doen, zijn we het ten diepste ook zelf. Het monster in jezelf beteugelen door het te durven erkennen, omdat je de GENADE kent, die het oordeel voorbij is.

Mei 2022 Anno Domini

Peter van Helden

zie hier.

De redactie ontving een uitvoerig schrijven van Libert Hol. Dit verscheen in een afgeslankte vorm in de nieuwste Vredesspiraal. Alhier vindt u het in extenso.